Đất CLN là gì? Thủ tục chuyển đổi đất CLN lên đất thổ cư

Đất CLN là thuật ngữ thường xuất hiện trên bản đồ địa chính và các tài liệu liên quan đến đất đai, khiến không ít người băn khoăn về quyền sử dụng và giá trị thực tế của nó. Vậy đất CLN là gì, có chuyển đổi lên đất thổ cư để xây nhà được không? Bài viết dưới đây của Vietnam Land sẽ giúp bạn làm rõ khái niệm đất CLN cũng như hướng dẫn chi tiết thủ tục, hồ sơ để chuyển đổi sang đất ở hợp pháp.

Đất CLN là gì?

Theo mục I Phụ lục II Thông tư 08/2024/TT-BTNMT, đất CLN là ký hiệu dùng trên bản đồ địa chính và Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để chỉ loại đất trồng cây lâu năm (thuộc nhóm đất nông nghiệp). Loại đất này được sử dụng vào mục đích canh tác các loại cây trồng một lần nhưng có thời gian sinh trưởng kéo dài qua nhiều năm, cho thu hoạch một hoặc nhiều lần (căn cứ theo khoản 2 Điều 4 Nghị định 102/2024/NĐ-CP). 

Cũng theo khoản 2 Điều 4 Nghị định 102/2024/NĐ-CP, đất trồng cây lâu năm hiện nay bao gồm: 

• Các loại cây công nghiệp lâu năm như cao su, cà phê, chè, hồ tiêu, điều…
• Cây ăn quả lâu năm như sầu riêng, bưởi, xoài, nhãn, mận, chôm chôm…
• Nhóm cây dược liệu lâu năm điển hình là quế, hồi, đinh lăng, sâm…
• Cây lâu năm khác để lấy gỗ, làm bóng mát hoặc cảnh quan như bạch đàn, lộc vừng, hoa sữa, xà cừ…

Căn cứ khoản 2 Điều 176 Luật Đất đai 2024, Nhà nước quy định hạn mức giao đất trồng cây lâu năm (CLN) cho cá nhân tùy theo khu vực địa lý. Cụ thể, ở các xã, phường, thị trấn thuộc vùng đồng bằng, diện tích đất CLN được giao tối đa là 10ha. Trong khi đó, tại các địa bàn trung du và miền núi, hạn mức này được nâng lên đến 30ha.

Đối với trường hợp người sử dụng đất đã có đất nông nghiệp và được giao bổ sung đất trồng cây lâu năm, tổng diện tích sẽ không vượt quá 5ha ở đồng bằng và 25ha ở trung du, miền núi. Đây là giới hạn được đặt ra nhằm quản lý quỹ đất nông nghiệp hiệu quả, tránh tình trạng tập trung đất quá mức.

CLN là ký hiệu để chỉ loại đất trồng cây lâu năm

Đất CLN có chuyển thành đất ở (đất thổ cư) được không?

Đất CLN thuộc nhóm đất nông nghiệp dùng để trồng cây lâu năm. Vì vậy, theo Điều 31 Luật Đất đai 2024, người dân không được phép xây dựng nhà ở hoặc công trình kiên cố trên loại đất này khi chưa chuyển mục đích sử dụng. Việc tự ý sử dụng sai mục đích có thể dẫn đến xử phạt hành chính hoặc buộc khôi phục hiện trạng ban đầu. 

Nếu có nhu cầu xây dựng nhà ở trên đất CLN, người dân hoàn toàn có thể xin chuyển mục đích sử dụng đất từ đất CLN (đất trồng cây lâu năm) sang đất thổ cư (căn cứ theo điểm b khoản 1 Điều 121 Luật Đất đai 2024). Tuy nhiên, việc chuyển đổi này không phải tự do mà cần phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Hiện nay, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất được quy định rõ ràng tại Điều 123 Luật Đất đai 2024 và Điều 5 Nghị định 151/2025/NĐ-CP như sau: 

• Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh: Cấp phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với tổ chức trong nước, tổ chức tôn giáo, tổ chức tôn giáo trực thuộc và tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao. 
• Uỷ ban nhân dân cấp xã/phường: Cấp phép chuyển mục đích sử dụng đất cho các cá nhân là người Việt Nam. Tuy nhiên, trường hợp cá nhân xin chuyển đất nông nghiệp sang mục đích thương mại với với diện tích ≥ 0,5ha thì buộc phải có văn bản chấp thuận của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh.

Đất CLN hoàn toàn có thể chuyển thành đất ở nếu phù hợp với quy hoạch sử dụng đất

Chi phí chuyển đổi đất CLN lên đất thổ cư

Khi thực hiện thủ tục chuyển đổi đất CLN (đất trồng cây lâu năm) sang đất ở, người sử dụng đất phải nộp các khoản tiền bao gồm: tiền sử dụng đất, lệ phí trước bạ, lệ phí cấp Giấy chứng nhận và phí thẩm định hồ sơ. Cụ thể: 

• Tiền sử dụng đất:

Theo khoản Điều 4, Điều 5 và Điều 8 Nghị định 103/2024/NĐ-CP, tiền sử dụng đất được tính theo công thức:

Nếu tiền sử dụng đất tính theo loại đất sau khi chuyển mục đích nhỏ hơn hoặc bằng số tiền đã nộp trước đó cho loại đất cũ, thì khi chuyển mục đích, người sử dụng đất sẽ không phải nộp thêm tiền sử dụng đất (bằng 0).

• Lệ phí cấp Giấy chứng nhận: Theo mức do địa phương quy định, thường dưới 100.000 đồng/lần cấp.
• Lệ phí trước bạ:

Căn cứ theo Nghị định 10/2022/NĐ-CP và Thông tư 13/2022/TT-BTC, lệ phí trước bạ khi chuyển đất CLN lên đất thổ cư được tính như sau: 

• Phí thẩm định hồ sơ: 

Được quy định tại Điều 1 Thông tư 106/2021/TT-BTC, phí thẩm định hồ sơ được tính dựa trên diện tích, mức độ phức tạp của hồ sơ và quy định từng địa phương. Ngoài các khoản trên, mức phí có thể phát sinh thêm khoản đo đạc địa chính, phí trích lục bản đồ địa chính tùy theo yêu cầu cụ thể của từng trường hợp.

Người dân cần nộp đủ các khoản phí theo quy định để chuyển đổi mục đích sử dụng đất 

Thủ tục chuyển đất CLN sang đất ở

Thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất CLN sang đất ở được thực hiện theo các bước đơn giản như sau: 

Bước 1. Chuẩn bị hồ sơ

Chuẩn bị hồ sơ theo quy định tại Điều 227 Luật Đất đai 2024 và Điều 44 Nghị định 102/2024/NĐ-CP bao gồm các loại giấy tờ: 

• Đơn đề nghị chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở, lập theo Mẫu số 02c tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định.
• Trích lục bản đồ địa chính thửa đất
• Tờ trình kèm theo dự thảo quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất, thực hiện theo Mẫu số 03 tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị định.
• Dự thảo quyết định phê duyệt việc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất

Bước 2. Nộp hồ sơ

Hồ sơ được nộp tại Bộ phận một cửa tại cơ quan có thẩm quyền để tiếp nhận và xử lý. 

Bước 3: Thẩm định hồ sơ

Hồ sơ sẽ được kiểm tra, xác minh thực địa, nếu chưa đủ sẽ yêu cầu bổ sung. Sau đó cơ quan thuế ra thông báo nghĩa vụ tài chính để người sử dụng đất thực hiện.

Bước 4: Nhận kết quả

Sau khi hoàn tất các khoản tài chính, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính và trả kết quả. Toàn bộ quá trình thường không quá 20 ngày kể từ khi hồ sơ hợp lệ.

Hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất sẽ được cơ quan có thẩm quyền thẩm định

Chuyển đổi đất CLN lên đất ở đòi hỏi người sử dụng đất phải chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tuân thủ quy hoạch và thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định. Hiểu rõ quy trình sẽ giúp bạn thực hiện việc xin phép dễ dàng hơn. Hãy tiếp tục theo dõi Vietnam Land để không bỏ lỡ các chia sẻ mới nhất về pháp lý bất động sản nhé!

Có thể bạn quan tâm:

• Cách đọc ký hiệu trên bản đồ quy hoạch mới nhất theo luật hiện hành

• Bảng ký hiệu và phân loại các loại đất theo Luật Đất đai 2024

• Đất SKK là gì? Những quy định về việc chuyển nhượng đất SKK

• Đất ONT là gì? Các quy định về đất ONT cần biết

• Đất 03 là gì? Quy định và thủ tục chuyển đổi sang đất ở